Gary Gensler là ai? Chủ tịch SEC và hành trình trở thành phản diện của crypto

Gary Gensler là ai? 

Gary Gensler là Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán và Sàn Giao dịch Hoa Kỳ (Securities and Exchange Commission - SEC). Ông được bổ nhiệm bởi Tổng thống Joe Biden từ tháng 4/2021.

Gary Gensler sinh ngày 18/10/1957 và lớn lên ở Baltimore, Maryland, Hoa Kỳ. Ông tốt nghiệp trường Wharton thuộc Đại học Pennsylvania với bằng cử nhân Kinh tế.

Từ năm 1979 đến 1997, ông bắt đầu sự nghiệp tại Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Federal Reserve) và Ngân hàng Đầu tư Goldman Sachs.

Từ năm 1997 đến 2001, ông được Tổng thống Bill Clinton bổ nhiệm làm Phó Chủ tịch Uỷ ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai (Commodity Futures Trading Commission - CFTC). Trong thời gian làm việc tại đây, Gary Gensler đã được tiếp xúc và bắt đầu có hứng thú với các công nghệ tài chính mới, đặc biệt là blockchain và tiền điện tử.

Sau khi rời khỏi CFTC vào năm 2014, Gensler đã trở thành giáo sư tại Trường Kinh doanh MIT Sloan và dạy các khóa học về blockchain và tiền điện tử.

Gary Gensler - "Quá khứ của kẻ phản diện" trong crypto

Từng là Giáo sư tại MIT, dạy về Blockchain

Sau khi ngưng làm việc cho CFTC vào năm 2014, Gary Gensler bắt đầu bén duyên với nghề dạy học về blockchain. Ông trở thành Giáo sư tại Trường Quản trị MIT Sloan.

Vào năm 2018, Gensler trong một buổi thuyết giảng về “Blockchain and Money” tại MIT đã nói rằng:

“Chúng ta đã biết rằng ở Hoa Kỳ và nhiều vùng lãnh thổ khác, 3/4 thị trường (BTC và ETH chiếm khoảng ¾ thị phần của thị trường) không phải là ICOs (Initial Coin Offerings) hoặc không được gọi là chứng khoán, ngay cả ở Hoa Kỳ, Canada và Đài Loan, ba vùng lãnh thổ theo đúng điều kiện tương tự như Howey Test mà chúng ta đã thảo luận.

3/4 thị trường không liên quan đến chứng khoán. Nó chỉ là một hàng hóa, một phiên bản số hóa của tiền mặt.”

Ở thời điểm này, ông cho rằng thị phần của BTC và ETH chiếm khoảng ¾ thị trường và những tài sản này không được gọi là chứng khoán.

*Howey Test là bài kiểm tra giúp SEC xác định tài sản hay hoạt động nào có liên quan đến chứng khoán. Nếu là chứng khoán, họ cần phải tuân thủ theo các quy định do SEC đặt ra.

Gary Gensler liên tục đàn áp các công ty crypto ở Mỹ sau khi là chủ tịch SEC

Sau khi Gary Gensler được xác nhận làm Chủ tịch SEC, ông đã đưa ra nhiều quan điểm và đề xuất liên quan đến tiền điện tử và thị trường tài chính. Ông đã lên tiếng về việc cần tăng cường nguồn nhân lực tại SEC để giải quyết các vấn đề liên quan đến tiền điện tử và tài sản số khác.

Trong bài diễn thuyết tại Hội nghị Piper Sandler Global Exchange & Fintech vào ngày 8/6/2023, Gensler đã so sánh thị trường tiền điện tử hiện tại với thị trường chứng khoán Hoa Kỳ những năm 1920s. “Đầy rẫy những kẻ lừa đảo, những kẻ gian lận, hệ thống Ponzi” là những điều mà Gensler nói về crypto.

Ông nhấn mạnh rằng, như cách Quốc hội đã “làm sạch” thị trường chứng khoán bằng việc ban hành luật chứng khoán, SEC hiện tại cũng có thể làm sạch thị trường tiền điện tử bằng cách áp dụng các luật này - “Crypto asset securities”.

Trong thời gian Gensler nắm quyền điều hành SEC, ông liên tục tấn công vào các công ty crypto và khiến cho họ phải hứng chịu nhiều tổn thất:

• Vụ kiện giữa SEC và Ripple Labs: Vụ kiện bắt đầu vào tháng 12/2020. Sau khi Gensler lên nắm quyền, ông tiếp tục đẩy mạnh vụ kiện. Điều này đã gây ra nhiều sự tranh cãi và giá trị của XRP liên tục sụt giảm.

• Vụ phạt công ty tài chính tiền điện tử BlockFi: Trong tháng 2/2022, SEC đã phạt BlockFi số tiền lên đến 100 triệu USD vì vi phạm các quy định chứng khoán liên quan đến hoạt động cho vay và gửi tiền.
• SEC cáo buộc Coinbase niêm yết chứng khoán: SEC đã khiếu nại một nhân viên cấp cao của Coinbase và cáo buộc công ty này vi phạm các quy định chứng khoán bằng việc niêm yết các tài sản giống chứng khoán mà không tuân thủ quy định. (Chi tiết tại đây) Tháng 3/2023, SEC tiếp tục nhắm vào Coinbase 'như một phát bắn vào cả thị trường crypto'.
• SEC phạt sàn Kraken: Vào tháng 2/2023, SEC đã áp đặt mức phạt 30 triệu USD lên Kraken vì vi phạm các quy định chứng khoán liên quan đến việc bán hợp đồng chứng khoán.
• SEC cảnh cáo stablecoin BUSD của Binance: Vào tháng 2/2023, SEC đã cảnh cáo BUSD là một chứng khoán không đăng ký và yêu cầu Binance tuân thủ quy định chứng khoán liên quan. Điều này tạo sức ép lên hơn 100 tỷ USD stablecoin.
• SEC kiện sàn giao dịch tiền điện tử Bittrex: Vào tháng 4/2023, SEC đã kiện sàn Bittrex với cáo buộc niêm yết các tài sản giống chứng khoán mà không đăng ký.
• SEC kiện sàn Binance US: Vào tháng 6/2023, SEC đã cáo buộc Binance US và CEO Changpeng Zhao vi phạm các quy định chứng khoán.

Lí do chung của các vụ kiện này hầu như đều là “niêm yết các tài sản giống chứng khoán mà không đăng ký”. Các vụ kiện này đã gây ra tác động đáng kể đến các công ty tiền điện tử liên quan và thị trường tiền điện tử nói chung.

Chúng cho thấy mục tiêu của Gary Gensler trong việc tăng cường quy định và tuân thủ trong ngành công nghiệp này. Tuy nhiên, các quy định của SEC ngày càng “thái quá” và gây ra nhiều sự bất bình.

Đọc thêm: điều thế giới crypto không nên trông chờ từ SEC 

Một điều đáng nói là BTC và ETH là hai đồng tiền điện tử lớn chưa được ngó ngàng. SEC đang dốc toàn lực để vùi dập crypto khi tuyên bố hàng loạt token là chứng khoán, bao gồm BNB, BUSD, SOL… Vậy, khi nào đến BTC và ETH? 

Gary Gensler và những tranh cãi xung quanh

Phát ngôn mâu thuẫn về BTC và ETH

Trước khi trở thành Chủ tịch SEC, Gensler đã từng cho rằng BTC và ETH (chiếm ¾ thị phần crypto) không phải là chứng khoán.

Tuy nhiên, sau khi trở thành Chủ tịch SEC, ông đã thẳng thắn chỉ trích thị trường tiền điện tử với những từ ngữ nặng nề.

Một trong những quan điểm quan trọng nhất của Gensler là khẳng định rằng nhiều loại tiền điện tử, như Bitcoin và Ethereum, có thể được coi là chứng khoán và phải tuân thủ các quy định và quy tắc áp dụng cho thị trường chứng khoán truyền thống.

Ông đưa ra lập luận rằng việc coi các loại tiền điện tử này là chứng khoán sẽ mang lại một mức độ bảo vệ cao hơn cho người dùng, đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm trong việc giao dịch và phân phối tiền điện tử.

Trong một phiên điều trần ngày 18/4/2023 trước hạ viện Hoa Kỳ, khi được Nghị sĩ Patrick McHenry hỏi về việc ETH là hàng hóa hay chứng khoán thì Gary Gensler đã không thể trả lời rõ ràng.

Có thể thấy, quan điểm của Gensler về việc “BTC và ETH có phải là chứng khoán hay không” hoàn toàn đối nghịch trước và sau khi trở thành Chủ tịch SEC.

SEC kiện Coinbase vi phạm, Coinbase kiện ngược SEC vì không đưa ra luật rõ ràng

Vào tháng 3/2023, SEC cáo buộc Coinbase vi phạm luật chứng khoán. Khoảng đầu tháng 4/2023, Coinbase đã kiện ngược lại SEC vì không đưa ra lập trường và quy định pháp lý rõ ràng cho các loại tài sản được xem là chứng khoán. Điều này giống như việc một người bị phạt chạy quá tốc độ nhưng không rõ tốc độ cho phép tối đa là bao nhiêu.

Sau khi Tòa án Hoa Kỳ nhận đơn kiện của Coinbase và đưa ra yêu cầu cho phía SEC, SEC đã đáp trả rằng họ không có nghĩa vụ phải làm rõ với Coinbase.

Tuy nhiên, tại phiên tòa, Tòa án Hoa Kỳ tiếp tục yêu cầu SEC làm rõ quan điểm của mình đối với đơn kiến nghị xây dựng bộ khung pháp lý cho các tài sản crypto thuộc sàn giao dịch Coinbase. SEC có 7 ngày để phản hồi đơn kiện của Coinbase và đưa ra lý do cho các quyết định cùng với mốc thời gian dự kiến sẽ đưa ra quyết định.

Vào đầu tháng 5/2023, theo tài liệu SEC gửi lên tòa án tại đây, SEC đã lập luận rằng cơ quan này không có nghĩa vụ phải đáp ứng các yêu cầu mà Coinbase nêu trong đơn kiện và những gì Coinbase đưa ra liên quan đến quy định là không hợp lý. SEC thậm chí đã yêu cầu tòa từ chối đơn kiện của Coinbase.

Luật chứng khoán cũng như Đạo luật thủ tục hành chính (APA) đều không áp đặt lên Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Mỹ nghĩa vụ ban hành các quy định mới liên quan đến tài sản kỹ thuật số mà Coinbase yêu cầu.

SEC phản hồi lại đơn kiện của Coinbase

Điều này cho thấy sự bất hợp tác từ phía SEC nhằm làm rõ khung pháp lý về các loại tài sản là chứng khoán.

Tuy nhiên, vào ngày Gary Gensler nhậm chức Chủ tịch SEC, ông đã từng phát biểu:

Mọi người đều biết cách đăng ký, đó đơn giản chỉ là một biểu mẫu trên trang web của chúng tôi. Họ có thể đến và trò chuyện với nhân viên của chúng tôi

Paul Grewal - Giám đốc pháp lý của Coinbase đã tiết lộ rằng, trước khi bị Coinbase kiện, họ đã gặp các đại diện của cơ quan này hơn 30 lần trong 9 tháng nhưng phần lớn không nhận được phản hồi về các đề xuất của họ.

Coinbase đã yêu cầu SEC xác định cụ thể tài sản nào trên nền tảng của Coinbase mà họ tin rằng có thể là chứng khoán. Nhưng SEC đã từ chối làm vậy.

Paul Grewal, Giám đốc pháp lý của Coinbase

SEC dưới sự cầm quyền của Gary Gensler đang thể hiện một mặt không tốt trong việc nói và làm. Điều này vô tình đẩy cả ngành crypto tại Hoa Kỳ vào đường cùng, các công ty này phải tìm kiếm một thị trường khác để phát triển như Trung Quốc.

Đọc thêm: sec đang cho các công ty crypto một lý do để tháo chạy khỏi nước Mỹ

Gary Gensler từng đề nghị làm cố vấn cho Binance?

Trong vụ kiện giữa SEC và sàn giao dịch Binance US, các luật sư của Binance đã lập luận vào đầu tháng 2/2023 và một lần nữa vào ngày 4/6/2023 rằng, Gary Gensler nên rút lui khỏi vụ kiện vì Gensler có tương tác với Binance và CEO Changpeng Zhao (CZ).

Cụ thể, Binance tuyên bố rằng Gensler từng đề nghị làm cố vấn cho sàn giao dịch vào tháng 3/2019 trước khi được chính phủ bổ nhiệm làm Chủ tịch SEC. Gensler từng ăn trưa với CZ tại Nhật Bản vào tháng 3/2019 và cùng thảo luận về BNB và ý tưởng ra mắt Binance US. Sau đó, CZ đã được phỏng vấn cho khóa học về tiền điện tử tại MIT của Gensler. Đồng thời, hai bên vẫn đang giữ liên lạc.

Binance cho biết thêm rằng, trước khi Gensler xuất hiện trước Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hoa Kỳ (House Financial Services Committee), Gensler đã gửi cho CZ một bản sao lời khai của mình.

Binance dùng những lý do trên để bác bỏ sự có mặt của Gary Gensler trong vụ kiện.

Không rõ động cơ nào khiến cho SEC kiện đến Binance, tuy nhiên chúng ta nhìn thấy một sự mơ hồ trong những hành vi của chính Chủ tịch SEC Gary Gensler.