Cập nhật các dự án stablecoin phi tập trung nổi bật tháng 3/2023

Các sự kiện depeg của stablecoin tập trung gần đây như BUSD và USDC đã khiến các nhà đầu tư bắt đầu chú ý đến các đồng tiền ổn định phi tập trung khác. Đặc điểm của stablecoin dạng này là được bảo chứng bởi tài sản crypto mà không phải đồng USD, đồng thời không yêu cầu người dùng tin tưởng vào bên thứ ba (chẳng hạn như ngân hàng).

Thanh Uyen

Published Mar 26 2023

Updated Aug 14 2023

9 min read

Bài viết này phân tích những cơ hội và tiềm năng phát triển của các dự án stablecoin phi tập trung nổi bật.

Tại sao cần chú ý đến stablecoin phi tập trung?

Stablecoin phi tập trung hoạt động bởi các smart contract, không phải được giám sát, thế chấp bởi ngân hàng hoặc tổ chức tài chính thứ ba như stablecoin tập trung. Do đó, stablecoin phi tập trung có đặc tính hoàn toàn minh bạch và không bị giám sát, kiểm soát. Toàn bộ số tiền được bảo chứng cho stablecoin phi tập trung đều có thể được kiểm tra dễ dàng on-chain. Điều này giúp chúng trở nên đáng tin cậy và an toàn.

Stablecoin phi tập trung có thể được chia thành hai loại chính: Được thế chấp bằng tài sản crypto hoặc sử dụng thuật toán. Stablecoin phi tập trung có thể được nhà đầu tư sử dụng để tạo ra thu nhập tự động với nhiều hình thức như thực hiện yield farming, staking, cho vay…

Một số dự án stablecoin phi tập trung nổi bật

MakerDAO

MakerDAO là một trong những nền tảng vay mượn nổi bật nhất trên Ethereum. Hiện tại, tổng giá trị tài sản bị khoá (TVL) của MakerDAO lên tới 7.7 tỷ USD, bằng 1/4 lần TVL của Ethereum ở mức 28.9 tỷ USD.

Dự án phát triển sản phẩm stablecoin phi tập trung DAI. DAI có giá trị được bảo chứng bởi tài sản crypto (crypto-backed stablecoin) và là stablecoin phi tập trung được sử dụng rộng rãi nhất trên thị trường. Giá trị vốn hóa thị trường (market cap) của DAI đạt mức 5.42 tỷ USD, bằng hơn một nửa BUSD ở mức 8.2 tỷ USD (tính đến tháng 3/2023).

MakerDAO hỗ trợ các khoản vay ngay lập tức, giúp tối ưu hóa lợi nhuận của nhà đầu tư. Chẳng hạn, nhà đầu tư có thể thế chấp tài sản crypto như BTC, ETH, USDC… để vay DAI, sau đó sử dụng DAI để mua những tài sản crypto khác. Điều này đặc biệt có lợi trong trường hợp nhà đầu tư muốn nắm giữ một số tài sản crypto nhưng vẫn muốn tham gia đầu tư vào các dự án khác.

Vào đầu tháng 2/2023, MakerDAO đã cho ra mắt nền tảng cho vay Spark Protocol nhằm thúc đẩy sự phát triển của DAI và phát triển hệ sinh thái DeFi của riêng mình.

MakerDAO cũng hợp tác cùng tổ chức tài chính BlockTower Credit, cho phép BlockTower phát hành các khoản vay DAI được hỗ trợ bởi tài sản thực (Real World Asset - RWA). Nghĩa là người dùng đã có thể sử dụng tài sản thực như bất động sản, trang sức, tài sản nghệ thuật… để thế chấp và vay DAI. Điều này giúp mang lại sự minh bạch và nguồn doanh thu mới cho cả MakerDAO và BlockTower.

Ngày nay, giá trị vault của MakerDAO RWA là hơn 680 triệu USD. Điều này nghĩa là thông qua các khoản vay được hỗ trợ bởi RWA, MakerDAO có thể tăng số lượng DAI được phát hành ra thị trường, đồng thời duy trì tính ổn định của đồng DAI.

Tính đến ngày 11/03, tổng tài sản thế chấp của MakerDAO đạt mức 154%, với tài sản thế chấp trị giá 8.26 tỷ USD hỗ trợ 5.38 tỷ DAI. DAI cũng được sử dụng rộng rãi trên các Layer 2 như Arbitrum, Optimism, zkSync, StarkNet…

dai — Vốn hóa thị trường của DAI. Nguồn: DefiLlama

Có thể thấy DAI đã và đang phát triển rất nhanh, chiếm được thị phần trên nhiều hệ sinh thái Layer 2. Chỉ sau 1 tuần kể từ ngày 6/3, giá trị vốn hóa thị trường của DAI đã tăng 1,353 triệu USD. Trong tương lai, DAI có thể tiếp tục là một trong những stablecoin phi tập trung được sử dụng rộng rãi nhất trong thị trường, xem xét những hoạt động phát triển mà MakerDAO đang thực hiện cũng như những gì DAI đã đạt được.

Frax Finance

Frax Finance không phát triển stablecoin được bảo chứng bởi tài sản crypto như MakerDAO mà phát triển stablecoin thuật toán phi tập trung (algorithmic stablecoin). FRAX là stablecoin được dự án này phát hành.

Hiện có trên 1 tỷ FRAX đang được lưu thông trên thị trường, tương đương mức market cap gần 1 tỷ USD, bằng 1/5 market cap của DAI.

frax finance stablecoin — Một số thông số của Frax Finance. Nguồn: Dune Analytics

Trước đây, FRAX sử dụng mô hình bảo chứng kết hợp, trong đó 92% FRAX được bảo chứng bằng USDC và 8% bằng FXS, token của dự án. Mô hình này tương tự mô hình của Terra stablecoin UST, đồng stablecoin đã mất peg khiến cả thị trường sụp đổ vào tháng 5/2022.

Nhằm tăng tính an toàn, Frax Finance có khả năng được nâng cấp với đề xuất quản trị FIP-188. Đề xuất này thay đổi mô hình bảo chứng và tăng tỷ lệ tài sản thế chấp lên 100%. Sự thay đổi này giúp loại bỏ rủi ro siêu lạm phát với mô hình thuật toán phân đoạn hiện tại. Nếu thành công, FRAX có thể giữ lại doanh thu của mình thay vì phải thực hiện mua lại FXS.

Một sản phẩm khác của Frax Finance là công cụ phái sinh staking thanh khoản (LSD) Frax Ethereum (frxeth). Tính đến tháng 2/2023, Frax Finance là ETH LSD lớn thứ tư, đồng thời là LSD tăng trưởng nhanh nhất ở mức 77%. Hiện tổng giá trị tài sản bị khóa (TVL) đã vượt mốc 140 triệu USD. FXS đang ở vị thế tốt để tiếp tục hoạt động vượt trội trong thời gian tới.

1/ Today, over 16.4m ETH has been deposited into the Beacon Chain staking contract, with Lido leading the LSD market share.

While @fraxfinance is a new entrant in the race, its innovative dual-token design has attracted over $121m in TVL within 3 months and continues to grow. pic.twitter.com/TATrsJiWmT
— Nansen Alphα 🧭 (@nansen_alpha) February 3, 2023

AAVE

AAVE là dự án hỗ trợ người dùng vay và cho vay token. GHO là stablecoin phi tập trung do Aave phát triển. Vào tháng 2/2023, GHO đã được triển khai trên mạng Goerli Testnet của Ethereum và dự kiến sẽ ra mắt vào cuối năm 2023. Aave V3 cũng đã được triển khai trên Sepolia Testnet. GHO có thể là đối thủ đáng gờm với DAI và FRAX.

Trong tương lai, GHO sẽ có thể được đúc (mint) trên các giao thức khác ngoài Aave V3. Triển vọng tăng trưởng của GHO rất mạnh nhờ vào lượng người dùng có sẵn của Aave, thương hiệu, kỹ năng phát triển kinh doanh của nhóm và Treasury DAO khá lớn trị giá 130.9 triệu USD (dù phần lớn trong số này là bằng token AAVE). Hiện TVL của AAVE trên Ethereum đạt hơn 4 tỷ USD, đứng thứ 3 sau Lido và MakerDAO.

aave nansen — TVL của AAVE trên Ethereum. Nguồn: Nansen

Curve Finance

Curve Finance là sàn giao dịch phi tập trung với sản phẩm stablecoin phi tập trung là crvUSD. crxUSD là stablecoin hoạt động theo cơ chế được thế chấp quá mức (over-collateralized stablecoin), cho phép người dùng nạp các loại tài sản crypto để sở hữu crvUSD. Mô hình này tương tự như DAI của MakerDAO (thế chấp ETH để tạo ra DAI).

Curve Finance ghi nhận khối lượng giao dịch hàng ngày đạt mức kỷ lục 7 tỷ USD vào ngày 12/3, khi các nhà giao dịch đổ xô hoán đổi USDC và DAI để lấy USDT. Điều này xảy ra vì USDC được cho là có liên quan đến sự sụp đổ của ngân hàng Silicon Valley Bank.

Trước đó, khối lượng giao dịch trên Curve Finance cũng cán mốc 1 tỷ USD khi hàng loạt nhà giao dịch tiến hành hoán đổi BUSD sang các đồng stablecoin khác sau khi Paxos bị SEC kiện. Có thể thấy, việc các stablecoin tập trung như USDC, BUSD gặp khủng hoảng đã khiến cho khối lượng giao dịch trên Curve Finance tăng đột biến.

Bên cạnh đó, nhiều dự án stablecoin phi tập trung đáng chú ý khác trong thị trường bao gồm Liquity (LUSD), Inverse Finance (DOLA), Coin98 (CUSD), Tron (USDD)...

Tổng kết

Hiện tại, các giao thức như Curve Finance và Aave đang phụ thuộc rất nhiều vào phí giao dịch và lãi suất cho vay. Điều này khiến doanh thu các dự án giảm mạnh khi thị trường sụt giảm.

Để cạnh tranh với các stablecoin như USDC, USDT, DAI và FRAX, Aave và Curve có thể sẽ phải cung cấp GHO và crvUSD với lãi suất vay thấp để thu hút người dùng đúc các đơn vị mới và tăng nguồn cung lưu thông của họ.

Có thể thấy, stablecoin phi tập trung đang nhận được quan tâm lớn. Trong bối cảnh tài chính tập trung gặp khủng hoảng, đây có thể là nhánh DeFi mũi nhọn. Từ đó mở ra nhiều ứng dụng mới cho crypto, cũng như cơ hội đầu tư tiềm năng trong tương lai.

Tìm hiểu thêm: Phân tích Stablecoin: Tương lai nào cho các stablecoin?