Ví non-custodial là gì? Tại sao phải sở hữu ví non-custodial?

Ví non-custodial là gì?

Ví non-custodial là một loại ví nóng giúp lưu trữ tài sản crypto thông qua mạng internet, cho phép người dùng có toàn quyền kiểm soát tài sản tiền điện tử của mình. Nói cách khác, sẽ không có một ai (kể cả nhà phát triển ví) có quyền đóng băng, truy cập hay giao dịch tài sản trong ví ngoại trừ chính người dùng.

Tương tự như các loại ví nóng khác, ví non-custodial về bản chất chỉ là một phần mềm giúp tạo và lưu trữ private key, public key của người dùng trên blockchain, đồng thời cung cấp cho họ một giao diện để dễ dàng tương tác với tài sản crypto được lưu trữ on-chain trên blockchain.

Khi tạo ví non-custodial, người dùng sẽ được cung cấp public key và private key/seed phrase. Trong đó:

• Public key: Chuỗi ký tự có định dạng là chữ và số, được dùng đê nhận tài sản về ví và có thể chia sẻ công khai. Public key thường được rút gọn thành địa chỉ ví (address).
• Private key: Chuỗi ký tự theo định dạng chữ và số, được dùng để truy cập ví, thực hiện giao dịch gửi tài sản trong ví và phải được giữ bí mật.
• Seed phrase (Mnemonic Seed): Chứa từ 12 đến 24 từ khoá tiếng anh một cách ngẫu nhiên, dùng để truy cập nhiều ví một lúc và phải được giữ bí mật.

Private key và seed phrase được mã hoá và lưu trữ ở vùng an toàn trên thiết bị di động mà chỉ duy nhất người dùng mới có thể truy cập. Đây là thông tin cực kỳ quan trọng liên quan trực tiếp đến tài sản, do đó yêu cầu người dùng phải lưu lại private key và passphrase ở nơi an toàn để back-up hoặc khôi phục ví để phòng trường hợp bị mất hoặc hack ví.

Tìm hiểu thêm: Các tips lưu trữ private key & seed phrase an toàn

Tại sao nên sử dụng ví non-custodial?

Người dùng toàn quyền kiểm soát tài sản:

• Khi sử dụng ví non-custodial, người dùng không bị phụ thuộc vào một bên thứ ba nào, nhờ đó loại bỏ nỗi lo về việc mất tiền khi sàn giao dịch bị sập hay tấn công.
• Ngoài ra, người dùng cũng có thể chuyển tài sản lên sàn để giao dịch, hoặc nhận coin/token về ví non-custodial mọi lúc mọi nơi một cách nhanh chóng và an toàn.

Khả năng bảo mật tài sản và thông tin cá nhân:

• Trừ trường hợp người dùng để lộ private key/seed phrase hoặc thiết bị nhiễm mã độc, thì rủi ro về việc tài sản lưu trữ trong ví non-custodial bị mất là rất thấp.
• Bên cạnh đó, người dùng không cần phải thực hiện KYC (xác minh danh tính) hay cung cấp thông tin cá nhân cho bất kỳ tổ chức nào. Mọi thứ đều được giao dịch dựa trên địa chỉ ví.

Quá trình trải nghiệm tức thì: Nhờ việc không cần xác thực bởi bên thứ ba, mọi giao dịch trên ví non-custodial đều được thực hiện gần như ngay lập tức khi người dùng xác nhận giao dịch.

So sánh ví non-custodial và ví custodial

Ví custodial là loại ví nóng mà private key của người dùng được kiểm soát bởi một bên thứ ba (nhà phát triển ví). Họ có toàn quyền kiểm soát đối với tài sản người dùng, chịu trách nhiệm quản lý key ví và ký giao dịch khi chủ sở hữu ví thực hiện giao dịch. Người dùng phải hoàn toàn tin tưởng vào bên thứ ba này.

Sự khác nhau của ví non-custodial và ví custodial dựa trên các yếu tố:

• Đối tượng quản lý, kiểm soát private key.
• Thời gian hoàn thành giao dịch.
• Khả năng bảo mật.
• Khả năng truy cập ví.
• Khả năng khôi phục ví khi bị mất private key.

Top các ví non-custodial phổ biến

Ví Coin98 Super Wallet

Ví Coin98 Super Wallet là ví non-custodial hỗ trợ multi-chain, cho phép lưu trữ tài sản trên hầu hết tất cả các blockchain trên thị trường. Không chỉ quản lý, gửi và nhận token thông thường, ví còn cho phép lưu trữ NFT một cách an toàn và bảo mật. Giao diện ví Coin98 Super Wallet cũng được tối ưu để mang lại cho người dùng trải nghiệm mượt mà, thân thiện, dễ sử dụng và dễ thao tác.

Ngoài ra, là một sản phẩm ví all-in-one, ví Coin98 Super Wallet còn tích hợp nhiều tính năng và các sản phẩm khác để đáp ứng đa dạng nhu cầu của người dùng:

• Swap: Cho phép giao dịch token trực tiếp trên ví.
• SpaceGate: Chuyển đổi token giữa các chain một cách tiện lợi.
• OneID: Cho phép người dùng đăng ký một ID trên multi-chain.
• Zen Card: Nâng cấp khả năng bảo mật với cơ chế kết hợp giữa ví nóng và ví lạnh.
• Browser: Trải nghiệm và truy cập nhiều ứng dụng phi tập trung (dApp) chỉ với một click.
• Reward Hubs: Chơi game và kiếm lợi nhuận…

Ví Coin98 Super Wallet hiện có phiên bản mobile, extension và web.

Tham khảo: Hướng dẫn tạo ví Coin98 Super Wallet.

Ví MetaMask

Ví MetaMask là ví non-custodial được phát triển trên nền tảng blockchain Ethereum, cho phép người dùng kết nối với hầu hết tất cả dApp trong thị trường. Ví cũng có tính năng hỗ trợ người dùng thêm mạng blockchain và token vào ví để dễ dàng lưu trữ, quản lý tài sản.

Ví MetaMask có giao diện thân thiện với người dùng và dễ sử dụng. Ngoài ra còn có tính năng swap cho phép giao dịch token nhanh chóng, tuy nhiên phí swap tương đối cao và cũng không tự động cập nhật dữ liệu về tài sản người dùng mà phải tự tích hợp thủ công.

Ví Trust Wallet

Ví Trust Wallet là ví non-custodial được phát triển bởi sàn giao dịch Binance, hỗ trợ multi-chain cho phép người dùng lưu trữ token và NFT trên nhiều chain khác nhau. Ví Trust cũng tích hợp tính năng staking để kiếm lợi nhuận, ngoài ra còn kết nối với nhiều dApp như PancakeSwap, 1inch, Aave, OpenSea… để trải nghiệm DeFi

Bên cạnh đó, ví Trust cũng có giao diện đơn giản, thân thiện với người dùng và dễ sử dụng.

Ví Ramper Wallet

Ví Ramper Wallet là ví non-custodial cung cấp giải pháp social login, cho phép người dùng tạo và truy cập ví bằng cách sử dụng các thông tin đăng nhập mạng xã hội như Facebook, Gmail, Apple ID… Qua đó giúp cho việc truy cập ví trở nên tiện lợi hơn mà vẫn đảm bảo tính bảo mật cho ví.

Ví Ramper phù hợp với những người dùng đã quen với web2, mới tiếp cận với web3 và gặp khó khăn trong việc tạo, sử dụng ví non-custodial. Thay vì phải dùng private key, Ramper sử dụng “chất liệu” quen thuộc hơn với người dùng là tài khoản Facebook, email, iCloud… cá nhân để truy cập ví crypto, giúp rút ngắn khoảng cách giữa web2 và web3 đối với người dùng.

Có thể nói rằng, người dùng mới có thể sử dụng ví Ramper để từng bước làm quen với web3. Sau khi dần quen với ví web3, có thêm kiến thức về thị trường và ý thức được các rủi ro liên quan đến bảo mật, người dùng có thể khôi phục (restore) ví từ Ramper sang ví khác như Coin98 Super Wallet để gia tăng trải nghiệm trong web3 với đa dạng tính năng, ứng dụng được tích hợp trên nhiều chain (multi-chain).

Lưu ý: Dù là Ramper hay Coin98 Super Wallet thì về bản chất chúng vẫn có cặp khoá public key và private key. Người dùng nhất định phải lưu trữ private key cẩn thận để khôi phục được ví, phòng trường hợp bị hack điện thoại, tài khoản mạng xã hội…

Tìm hiểu thêm: Hướng dẫn tạo ví Ramper Wallet.

Các câu hỏi thường gặp về Ví non-custodial

Ví non-custodial dùng để làm gì?

Ví non-custodial dùng để lưu trữ tài sản tiền điện tử (cryptocurrency) trên các blockchain khác nhau. Tuỳ vào ứng dụng ví mà người dùng có thể giao dịch mua, bán coin/token trực tiếp và quản lý tài sản khác nhau.

Ngoài ra, ví non-custodial còn giúp người dùng tiếp cận và sử dụng các dịch vụ, tính năng DeFi của các dApp như lending, borrowing, farming... Điều mà ví custodial vẫn còn khá hạn chế.

Ví non-custodial để lưu trữ loại tài sản crypto nào?

Tuỳ thuộc vào từng ví non-custodial mà nó sẽ hỗ trợ các blockchain khác nhau, có thể kể đến như Bitcoin (BTC), Ethereum (ETH), Viction (VIC), BNB Chain (BNB), TRON (TRX), Solana (SOL),...

Nếu ví custodial chỉ lưu trữ những đồng coin được niêm yết trên sàn, thì với ví non-custodial, người dùng có thể lưu trữ bất cứ đồng coin/token nào miễn chúng thuộc chuẩn token của blockchain được hỗ trợ trên ví.

Một số chuẩn token phổ biến như: ERC-20 của blockchain Ethereum, BEP-20 của blockchain BNB Chain, SPL của blockchain Solana Blockchain, VRC25 của blockchain Viction…

Sử dụng ví non-custodial có tốn phí không?

Ví non-custodial không tính phí khi người dùng lưu trữ tài sản tiền điện tử. Tuy nhiên, khi thực hiện giao dịch chuyển coin từ ví, người dùng sẽ mất một khoản phí cho thợ đào (miner) hoặc trình xác thực (validator) để xác thực giao dịch trên blockchain, hay còn gọi là gas fee (phí gas). Phí gas sẽ được trả bằng đồng native token của blockchain, ví dụ như ETH trên Ethereum, BNB trên BNB Chain, VIC trên Viction, SOL trên Solana...

Lưu ý: Phí gas sẽ dùng để trả cho miner và validator trên blockchain, chứ không trả cho nhà phát triển hay cung cấp ví.

Ví non-custodial có liên kết với sàn giao dịch được không?

Ví non-custodial không liên kết trực tiếp với sàn giao dịch tập trung (CEX) như Binance, OKX, KuCoin, Bybit.... Để mua bán crypto, người dùng cần chuyển số lượng coin/token trong ví non-custodial lên sàn CEX.

Ngược lại, ví non-custodial có thể liên kết trực tiếp với sàn giao dịch phi tập trung (DEX) như Uniswap, Sushiswap, 1Inch,… Người dùng cần phải liên kết ví non-custodial với sàn DEX để sử dụng và tương tác với các tính năng trên sàn.

Dự án tích hợp với ví có phải là đối tác của ví non-custodial?

Hiện có một số trường hợp người dùng đánh giá và đầu tư vào dự án dựa trên các đối tác của họ. Tuy nhiên, việc chưa tìm hiểu kỹ và hiểu nhầm thông tin có thể dẫn đến những quyết định chưa đúng đắn. Ví dụ dưới đây sẽ giúp người dùng dễ hình dung hơn.

Ví dụ: Người dùng thấy ứng dụng A tích hợp với ví Coin98 Super Wallet thì sẽ mặc định đây là đối tác của Coin98 Super Wallet. Tuy nhiên, việc tích hợp ví với một nền tảng dApp là khá đơn giản, các thông tin về mã nguồn của Coin98 Super Wallet đều được công khai và thậm chí còn cung cấp Developers' Guide (hướng dẫn cho nhà phát triển) để tích hợp ví với ứng dụng. 

Vì vậy, khi người dùng truy cập vào các DApp và thấy danh sách ví non-custodial có Coin98 Super Wallet thì đừng vội kết luận đó là đối tác của Coin98 Super Wallet, mà hãy tìm hiểu kỹ  thông tin trên các kênh truyền thông chính thức và đánh giá chính xác trước khi đưa ra quyết định đầu tư.