Top 11 crypto narrative trong năm 2024
Điều này dần chứng tỏ năm 2024 có thể sẽ là một năm bùng nổ trong thị trường crypto cùng hàng loạt narrative nổi lên.
Vì vậy, dưới đây là top 11 crypto narrative có thể dẫn đầu xu hướng trong kỳ bull run tiếp theo.
Inscription
Inscription là narrative tăng trưởng mạnh nhất trong năm 2023 vừa qua, khi bắt đầu nổi lên vào tháng 4/2023 tại mạng lưới Bitcoin, và chỉ trong vòng 8 tháng tiếp theo, vốn hoá của Inscription tăng từ 100 triệu USD lên 2 tỷ USD, một thông số rất ấn tượng trong kỳ downtrend.
Sơ lược về Inscription, đây là crypto narrative tạo nên chuẩn token BRC-20 đi cùng với tính năng cho phép người dùng “khắc" hình ảnh, âm thanh, dữ liệu… lên Satoshi. Và người dùng có thể giao dịch những đồng token được khắc này.
Đọc thêm: Báo cáo Bitcoin - Cơ hội và thách thức.
Ngay sau khi trend BRC-20 và Inscription trên Bitcoin nguội dần, “ngách" Inscription lại tiếp tục đổ bộ trên những hệ sinh thái khác như Sui, Aptos, Fantom, Injective… khiến những mạng lưới liên tục được người dùng chú ý và giá trị token của những blockchain này tăng dần. Điển hình có thể kể đến mạng lưới Sui, khi Inscription đổ bộ Sui vào tháng 12. Ngay sau đó, giá SUI tăng 0.7 USD lên 1.3 USD.
Layer 1
Blockchain Layer 1 là crypto narrative đáng lưu tâm trong năm 2024, khi thời điểm cuối năm 2023, người dùng đã chứng kiến Solana tăng từ 20 USD lên 120 USD, kế tiếp là Injective tăng từ 7 USD lên 40 USD hoặc Sei tăng từ 0.15 USD lên 0.7 USD…
Mặc dù sự tăng trưởng của đa số Layer 1 kể trên không đến từ hệ sinh thái bên trong, giá trị của những mạng lưới này tăng lên nhờ vào sức ảnh hưởng gián tiếp đến từ một số crypto narrative khác. Ví dụ như Inscription khiến giá SUI, APTOS… tăng, DePIN góp phần không ít cho sự tăng trưởng của Solana…
Vì vậy, Layer 1 có thể là “ngách" mà người dùng nên quan tâm kể cả khi xu hướng chung của thị trường crypto không phải là mạng lưới Layer 1.
DePIN
DePIN là thuật ngữ tương đối mới, nhưng mô hình hoạt động và cơ chế vận hành đã bắt đầu vào năm 2021 với những dự án như IoTeX… Trong năm 2023, cộng đồng dần chú ý tới xu hướng DePIN khi nhiều quỹ đầu tư tham gia vào, điển hình có thể kể đến Filecoin, Helium…
Ngoài ra, nhiều dự án DePIN đã bắt đầu hưởng lợi nhờ vào việc Solana cấp phần mềm như Render, Hivemapper… Thậm chí, “ngách" DePIN vẫn đang được đánh giá cao từ cộng đồng khi Solana ra mắt Solana mobile chapter 2 - phiên bản thứ hai của Solana mobile và bán được 100,000 thiết bị chỉ chưa đầy 1 tháng.
A.I (Artificial Intelligent)
Đầu năm 2023, công ty OpenAI ra mắt ChatGPT - một chatbot A.I có thể trò chuyện với người dùng, đã gây sốt trên toàn thế giới và thị trường crypto cũng không phải ngoại lệ. Nhiều dự án Web3 đã lợi dụng “độ hot" của từ khoá A.I để thu hút thêm người dùng, tăng giá trị dự án. Một số dự án có thể kể đến như Near, Alethea AI…
Trước đây, theo ông Andre Cronje - founder của Fantom, ông cho rằng các dự án Web3 đang cố gắng ăn theo từ khoá A.I để dẫn dụ người dùng sử dụng dự án, thực chất việc tích hợp A.I vào công nghệ blockchain gần như rất khó khăn.
Tuy nhiên, mặc cho sự phản đối từ ông lớn trong crypto, cuối năm 2023, trend A.I lại bắt đầu nổi lên với các dự án đến từ Binance Launchpool như NFPrompt, Sleepless A.I… Vì vậy, cho dù A.I đang là công nghệ chưa phù hợp với blockchain, người dùng cũng nên quan tâm tới narrative A.I trong kỳ bull-run tiếp theo.
GameFi
GameFi là narrative mà người dùng nên quan tâm trong kỳ bull run tiếp theo, theo báo cáo của Xangle và Coin98 Insights, tỷ lệ đầu tư vào ngành blockchain gaming đạt mức 57.2% trong năm 2023, tăng gần 20% so với năm 2022.
Nhưng với số tiền đầu tư khá lớn vào blockchain gaming, ngách GameFi lại chưa có nhiều sự bức phá trong thị trường crypto bởi một số vấn đề như rào cản về kiến thức blockchain và phần cứng vẫn chưa phù hợp với game trên blockchain.
Tuy nhiên, những vấn đề trên có thể được giải quyết trong năm 2024 khi thị trường crypto dần có những game với cơ chế Fully On-Chain, cho phép mọi hoạt động trên game đều được thực hiện thông qua smart contract và lưu trữ on-chain, từ đó tăng tính minh bạch và trải nghiệm cho người dùng.
Ngoài ra, với việc nhiều mạng lưới đang tập trung cải thiện phần cứng, GameFi có thể sẽ trải qua một chương mới trong năm 2024.
NFT
NFT là narrative không thể bỏ qua trong kỳ uptrend sắp tới, trong năm 2023 vừa qua, các bộ sưu tập NFT dần được nhiều người đón nhận bởi giá trị của dự án mang lại. Ví dụ MadLads với giá trị 1,000 USD/NFT, một số người chắc hẳn sẽ chốt lời nếu nắm giữ MadLabs, nhưng nhiều người lại có ý tưởng khác là nắm giữ MadLads để nắm bắt giá trị từ bộ sưu tập này.
Nếu một người nắm giữ MadLads trong năm 2023, người này sẽ nhận airdrop từ Pyth tương đương 400 USD, WEN, Jupiter, Pika Finance, Wormhole…
Một số ví dụ khác như bộ sưu tập NFT Pudgy Penguin, khi tiếp tục mang lại giá trị thương hiệu cho người nắm giữ, khi chuyển từ phát triển NFT PFP sang phát triển thương hiệu độc quyền (IP) và hợp tác với Walmart, bày bán gấu bông tại Mỹ, Canada…
Ngoài ra, tính ứng dụng và công nghệ của NFT vẫn được chú trọng trong nhiều lĩnh vực từ thị trường crypto như GameFi, Metaverse… cho đến ngoài đời như Seekhype với NFT ticket, cho phép người dùng mua vé của các sự kiện thông qua NFT như sự kiện GM Vietnam, Hậu cung ngoại truyện…
Vì vậy, người dùng có thể thấy NFT có tiềm năng trở thành xu thế dẫn đầu trong thị trường crypto, khi bắt đầu xuất hiện những dự án tận dụng thành công công nghệ của NFT để đạt được giá trị cho cả bản thân và người dùng.
Layer 2
Layer 2 là những blockchain tăng khả năng mở rộng và tính tương tác cho các Layer 1 như Ethereum, Avalanche… Cuộc chiến Layer 2 vẫn chưa có hồi kết bởi đây là công nghệ không thể thiếu, khi những dự án Layer 1 như Avalanche, Ethereum, BNB Chain… hiện gặp nhiều vấn đề liên quan tới tắc nghẽn mạng, phí giao dịch cao từ “Inscription".
Không những vậy, narrative Layer 2 cũng đang nhận được sự chú ý, khi nhiều dự án đang nhắm tới giải quyết “chén thánh” blockchain trilemma thông qua việc phát triển Layer 3, một lớp mạng lưới giúp tập trung vào một hành động cụ thể trong Layer 2 và 1, từ đó tăng khả năng mở rộng và tốc độ giao dịch. Ví dụ kể đến như Arbitrum phát triển Orbit Chain, zkSync phát triển HyperChain…
Bitcoin Layer 2
Mặc dù Bitcoin là nền móng cho sự phát triển của thị trường crypto với vốn hoá vượt ngưỡng 1,000 tỷ USD, các hoạt động tài chính phi tập trung liên quan tới Bitcoin lại chưa thực sự phát triển. Cho đến năm 2023, các narrative BRC-20, Ordinals… nổi lên và đã khiến nhiều người chú ý tới mạng lưới Bitcoin.
Vì vậy, việc xây dựng xung quanh mạng lưới Bitcoin cũng là narrative khiến nhiều người chú ý. Theo DWF Venture, ngách Bitcoin Layer 2 đang được nhiều dự án tập trung xây dựng và đã đạt mức số lượng hơn 25 trong năm 2023, trong khi đó Layer 2 của Ethereum chỉ mới có hơn 38 dự án được phát triển từ 2020 tới nay.
SocialFi
SocialFi là những nền tảng kết hợp giữa social media (trang mạng xã hội) với tài chính phi tập trung, từ đó tạo nên một không gian mà người dùng có thể tự do sáng tạo nội dung và không bị quản lý bởi bên thứ ba. Năm 2023, các dự án SocialFi đón nhận làn sóng tích cực từ cộng đồng, tiêu biểu kể đến Friend.tech với doanh thu 20 triệu USD trong tháng 10, TVL đạt mức 300,000 ETH. Hoặc Farcaster cùng sự ủng hộ của Vitalik Buterin, khi ông tích cực hoạt động trên Warpcast hơn cả nền tảng social X (Twitter cũ).
Tuy nhiên, nếu so sánh giữa những nền tảng social media như X hoặc Facebook, các SocialFi vẫn có phần lép vế về số lượng người dùng và truy cập. X có khoảng 528 triệu người truy cập, trong khi đó SocialFi như Friend.tech chỉ mới đạt ngưỡng 400,000 người dùng. Vì vậy, narrative SocialFi vẫn còn nhiều thứ cần cải tiến để có thể thu hút thêm người dùng.
LST/Restaking
LST (Liquid Staking Token) là những dự án cho phép người dùng sử dụng staking token như stETH… stake vào giao thức của họ, từ đó giúp người dùng có thêm lợi nhuận và khiến LST có nguồn thanh khoản tốt hơn. Tương tự với LST, restaking cũng cho phép người dùng sử dụng các token LST để stake vào các giao thức restaking.
Một số dự án LST nổi bật trong năm 2023 có thể kể đến như Frax, Lido… với TVL vượt mức 27 tỷ USD, điều này chứng tỏ mảng LSD đáp ứng nhu cầu của đại đa số người dùng trong thị trường crypto. Restaking cũng không kém cạnh khi có TVL đã vượt 1 tỷ USD trong năm 2023, mặc dù số lượng dự án chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Đọc thêm: Báo cáo Liquid Restaking Token (LRT): EigenLayer, Restaking & Liquid Restaking.
Launchpad
Nếu dự phóng năm 2024-2025 là thời điểm uptrend sắp tới, các dự án mới gọi vốn trên những nền tảng launchpad có thể giúp người dùng dễ dàng thay đổi vị thế. Người dùng có thể thấy năm uptrend 2017 với ICO, hàng loạt dự án nhỏ x100 tương đối nhiều. Hoặc năm 2020-2021 với launchpad Coinlist, một số dự án có thể kể đến như Solana, Flow, Near, Casper…
Vì vậy, narrative về launchpad và token của dự án có thể khiến cộng đồng quan tâm trong thời gian uptrend sắp tới.
Ngoài ra, vẫn còn một số narrative và sự kiện mà người dùng có thể lưu tâm như ERC-404, Ethereum Decun…